گل ارکیده

نگهداری گل ارکیده در منزل، امروزه توجه عده کثیری از مردم را به خود جلب کرده است. راز محبوبیت گل ارکیده ، ماندگاری طولانی مدت آن است. گل ارکیده یک گیاه زیباست که رنگهای متنوع، شکوفه‌های بزرگ و گل های با دوامی دارد. این گیاه از خانواده  Orchidaceae (ثعلبیان) بوده و بومی جنوب شرقی آسیا و شمال استرالیا میباشد. گل ارکیده کم توقع بوده و همین امر نیز نگهداری گل ارکیده را برای همگان امری لذت بخش نموده است. گلهای تازه روییده ی ارکیده، حدود ۳ تا ۶ ماه ( بسته به محیط و شرایط نگهداری گل ارکیده ) باقی خواهد ماند. گل ارکیده بصورت کلی به ۲ گونه وحشی و زینتی تقسیم میشود. گونه های وحشی گل ارکیده در شمال ایران وجود داشته که نوعی ثعلب از آنها میگیرند و برخی گونه‌ های آن نیز مصارف دارویی دارند. گونه های زینتی آن نیز عمدتا از دو گروه عمده فالانوپسیس phalaenopsis (ارکیده‌ی پروانه‌ای یا ارکیده شاپرکی) و سیمبیدیوم cymbidium می باشند. در ادامه با گونه های مهم گل ارکیده و شرایط مناسب برای نگهداری گل ارکیده بیشتر آشنا خواهید شد.

آناتومی گیاه ارکیده

به طور کلی، آرایش گل در تمام گونه‌های ارکیده یکسان است که در تاج گل عروس، تاج گل ترحیم  نیز استفاده می‌شود. هر گل ارکیده به طور معمول دارای شش قسمت می‌باشد. بعضی از گیاهان ارکیده در زیر زمین رشد می‌کنند، بعضی از آنها در سنگ‌ها (لیتوفیت‌ها) رشد کرده و برخی در خاک رشد می‌کنند، اما اکثر آنها را اپی‌فیت‌ها تشکیل می‌دهند، به این معنی که رشد آنها در گیاهان و درختان است.

ارکیده‌ها تمایل دارند که از باران یا رطوبت در خاک خود، بهره‌مند شوند. در حالی که برخی از آنها گرده افشان هستند، بیشتر به حشرات خاص یا پرندگان برای گرده افشانی تکیه دارند. یکی دیگر از واقعیت‌های منحصر به فرد در مورد گل ارکیده‌، این است که این گیاه به دلیل فقدان سیستم ریشه‌ای رقیق‌کننده آب، از نوع خاصی از قارچ‌های میکوریزا در طی دوره زندگی خود کمک می‌گیرد. در طول این دوره، قارچ‌ها تا حدی در ریشه‌های ارکیده رشد کرده و به گیاه کمک می‌کنند تا آب و مواد معدنی را جذب کند. این نوع رابطه، تا جایی که دو ارگانیسم به یکدیگر کمک می‌کنند، رابطه همزیستی نامیده می‌شود.

زیستگاه گیاه ارکیده

ارکیده‌، گیاهی بسیار سازگار است و تقریبا در تمام اقلیم‌ها رشد می‌کند، مگر در موارد بسیار نامساعد! آنها همچنین قادر به رشد در کشورهای مختلف گرمسیری هستند. بیشتر گونه‌های ارکیده در جنگل‌های گرمسیری رشد می‌کنند، اما سایرین در مناطق نیمه بیابانی، در نزدیکی ساحل و در تاندرا نیز یافت می‌شوند. اکثر گونه‌های ارغوانی نئوتروپیک را می‌توان در جنوب آمریکای مرکزی، شمال غربی آمریکای جنوبی و کشو‌رهایی که در امتداد کوه‌ها قرار دارند، پیدا کرد.

معنی و نمادگرایی گیاه ارکیده

ارکیده جزء پرطرفدارترین گیاهان زینتی به شمار می‌آید. ارکیده، ظرافت، زیبایی، عشق، لوکس بودن و قدرت را نشان می‌دهد. در یونان باستان، گل ارکیده با گرایش‌ و باروری ارتباط داشته است. در واقع، زنان یونانی اعتقاد داشتند که اگر مرد خانه، جوانه‌های ارغوانی ارکیده را بخورد، فرزند پسر خواهند داشت و اگر زن خانه غده‌های کوچک ارکیده را بخورد، او یک دختر به دنیا خواهد آورد.

انواع گل‌های ارکیده

حال قصد داریم در این قسمت چند گونه ارکیده محبوب را معرفی می‌کنیم:

کاتلیا

کاتلیا گل‌های بسیار جذاب در رنگ‎‌های سفید، بنفش، زرد و قرمز می باشد. این نوع ارکیده‌ها یک بار در سال به مدت چند هفته گل می‌دهند.

سیمبیدیوم

گل‌هایی با ساقه‌های بلند و زرق و برق دار در رنگ‌های سفید، صورتی، قرمز، سبز یا زرد. آنها یک بار در سال به مدت ۳۰ تا ۴۵ روز یا کمی بیشتر شکوفه می‌کنند. آنها عمدتا از اکتبر تا آوریل و در ماه‌های ژوئیه تا اوت در دسترس هستند. گونه سیمبیدیوم از مقاوم ترین گونه های ارکیده است و می توانید برای نگهداری در محیط خانه برای مدتی طولانی و همچنین گل آرایی مراسم و مناسبت ها، از این گونه مقاوم و زیبای گل ارکیده استفاده کنید .

 شرایط نگهداری گل ارکیده در هر یک از گونه های مختلف آن 

خاک مناسب برای نگهداری گل ارکیده

این گیاه به خاک سبک با زهکشی مناسب نیاز دارد.

خاک سبک میتواند مخلوطی از خاک برگ، پیت و خاک معمولی باشد.

 انواع خاک مناسب برای نگهداری گل ارکیده کدام است؟

معمولا دو نوع خاک برای گل ارکیده استفاده میشود:

1. پوسته درخت (چیپس).
2. خزه درشت (ماس).

اگر خاک ارکیده پوسته درخت باشد، لازم است که سالی یک بار یا دوسال یک بار تعویض شود؛ زیرا بافت چوبیِ آن، به مرور زمان خرد شده و خاصیت زهکشی و خارج شدن آب را از دست خواهد داده.

روش تعویض خاک گل ارکیده

توصیه می‌شود، هر ۱ تا ۲ سال خاک گل ارکیده خود را عوض کنید.

برای عوض کردن خاک کافیست مطابق مراحل زیر عمل کنید:

1. ارکیده را با دقت و به آرامی از گلدان بیرون آورید.
2. خاک قبلی را دور ریخته و ریشه های پوسیده و سیاه شده را با قیچی ببرید.
3. سپس گیاه را دوباره در گلدان گذاشته و خاک جدید را روی آن بریزید.

 تعویض گلدان گل ارکیده

بطور کلی، بهتر است هر ۱ تا ۲ سال گلدان و خاک گلدان را عوض کنید.

چون خاک قدیمی باعث پوسیدگی ریشه گیاه و خراب شدن گیاه می‌شود.

همچنین، بوی ناخوشایند نیز یکی از نشانه‌های زمان مناسب برای تعویض خاک گلدان است.

در تعویض گلدان این گیاه دفت کنید که گلدهی این گیاه تمام شده باشد.

گلدان مناسب برای گل ارکیده

گلدان‌های شفاف گزینه خوبی برای ارکیده شما می‌باشد.

ریشه‌های گل ارکیده برای رشد خود نیاز به جذب نور دارند.

گلدان‌های شفاف اجازه عبور نور خورشید را میدهد و به جذب نور ریشه ها کمک میکند.

همچنین شما میتوانید از سلامت ریشه‌های گیاهتان مطمئن شوید.

 دمای مناسب برای نگهداری گل ارکیده

بطور کلی در مورد همه ارکیده ها نباید آنها را در نزدیکی لوازم گرمایشی قرار داد.

دمای خنک پاییزه موجب تحریک گلدهی و بیشتر شدن طول ساقه گل دهنده خواهد شد.

ولی ادامه دمای سرد، موجب ریزش غنچه‌های گیاه شما میشود.

دماهای بالای ۳۰ درجه سانتی‌گراد نیز رشد گیاه را کم می کند.

 انواع گل ارکیده بر اساس نیاز حرارتی آن به چند دسته تقسیم میشود؟

گل ارکیده از نظر نیاز حرارتی به ۳ گروه تقسیم میشود:

۱) ارکیده های گرما دوست :

در این گروه باید حداقل درجه حرارت گیاه در شب، ۱۶ درجه سانتی گراد باشد.

ارکیده های ‍ Phaphiopedilum و Phalaenopsis که دوستدار شرایط گرم و محیط های کاملاً سایه و مرطوب هستند، در این گروه قرار میگیرند.

علاوه بر آن، ارکیده Dendrobium و Vanda را نیز میتوان در این گروه قرار داد؛ با این تفاوت که همه گونه های ذکر شده، به نور کامل خورشید نیاز دارند.

ارکیده های نوع Dendrobium نیز تنها در شرایط خاص و در صورتیکه پیازهای در حال تکامل آنها در اواخر تابستان در معرض نور کامل و هوا قرار بگیرند، گل خواهند داد.

۲) ارکیده های گرمای متوسط دوست :

در این گروه باید حداقل درجه حرارت گیاه در شب، ۱۳ درجه سانتی گراد باشد.

گونه های Cattleya ، Brassavola ، Laelia (که محیط های کمی خنکتر و خشکتر را میپسندند) و چندین گونه از هیبریدهای Oncidium، همگی در این گروه قرار میگیرند.

۳) ارکیده های سرما دوست :

در این گروه باید حداقل درجه حرارت گیاه در شب، ۱۰ درجه سانتی گراد باشد.

این درجه حرارت (به خصوص در اواسط تابستان) برای تولید گل ضروری است زیرا در غیر اینصورت، گیاهان این گروه گل نخواهند داد.

جنس هایی چون Cymbidium و اکثر گونه های Oncidium نیز متعلق به این گروه هستند.

 آبیاری مناسب برای نگهداری گل ارکیده

از مهمترین عوامل محیطی مربوط به پرورش گل ارکیده، آبیاری و کیفیت آب مورد استفاده برای ارکیده‌ها میباشد.

یکی از اشتباهاتی که در مورد ارکیده انجام میشود، آبیاری بیش از حد آن است.

بهتر است یک روز قبل از خشکی کامل (یا زمانی که خاک گیاهتان رو به خشکی کامل رفته باشد)، آن را آبیاری نمایید.

تعیین فاصله زمانی مناسب برای آبیاری گیاه ارکیده نیز بسته به نوع خاک و دمای محیط میتواند متفاوت باشد.

 نور مناسب برای نگهداری گل ارکیده

ارکیده ها اغلب ترجیح میدهند که پشت پرده یا پنجره قرار بگیرند.

به این ترتیب، این گیاهان روزانه مقدار زیادی نور را (به صورت غیر مسقیم) دریافت میکنند.

اگر نور خورشید برای مدتی طولانی بر گل ارکیده بتابد و یا محل نگهداری آن بیش از حد تاریک باشد، این گیاه گلهایش را از دست داده و به مرور زمان خشک خواهد شد.

 کوددهی مناسب برای نگهداری گل ارکیده در چه زمانی و به چه صورتی انجام میگیرد؟

به منظور رشد بهتر ارکیده‌ ها، باید هر ۲ هفته یا ۱ ماه یکبار کوددهی گیاه را انجام داد.

نسبت کود استفاده شده بسته به محیط کشت، متفاوت خواهد بود.

کودهایی که به مرور تجزیه و آزاد میشوند یا کودی با ترکیب ۱۴-۱۴-۱۴ به صورت ماهانه با دوز ۱ در ۱۰۰۰ یا ۰/۵ در ۱۰۰۰ برای رشد گیاه شما مفید خواهند بود.

در طول ماههای زمستان کوددهی گیاهتان را کم کنید.

همچنین در زمانی که گیاه شکوفه دارد، کوددهی انجام ندهید.

 مشکلات گل ارکیده و راه های درمان آن

 علت عدم گلدهی و ریزش گل های این گیاه

این امر میتواند به علت گرما و یا سرمای محیط، آبیاری بیش از اندازه و یا خشکی کشیدن گیاه باشد.

همچنین استفاده بیش از اندازه از کودها، نزدیک بودنِ گیاه به مواد مصنوعیِ تازه (مانند کاغذ دیواری هایی که به تازگی نصب شده اند) و کمبود نور محیط نیز میتوانند از جمله عوامل آن باشند.

برای رفع این مشکل بهتر است ابتدا بررسی کنید که کدام یک از عوامل فوق موجب این امر شده است تا بتوانید شرایط گیاهتان را اصلاح کنید.

 علت ایجاد شته و تریپس برای گل ارکیده در 

شته و تریپس، از جمله آفات این گیاه محسوب میشوند.

برای رفع این مشکل، از سموم حشره کش مناسب استفاده نمایید.

 علت پوسیدگی طوقه و ریشه در این گیاه 

علت آن آبیاری زیاد است.

این بیماری طی ۱ تا ۲ روز، به تمامی قسمتهای گیاه شما سرایت خواهد کرد.

راه حل نسبی این مشکل، درآوردن گیاه از گلدان و فرو کردن تمامی قسمتهای آن در یک محلول قارچکش است.

امیدواریم مقاله امروز براتون مفید بوده باشه