پاپیتال که به نام های عشقه، پیچک و یا دار دوست هم میشناسند در زبان انگلیسی به Common Ivy, English Ivy, European Ivy و یا Ivy معروف است.
از خانواده آرالیاسه (Araliaceae) بوده و منشأ آن به اروپا و غرب آسیا برمیگردد.
پاپیتال در دسته گیاهان همیشه سبز(Evergreen) قرار میگیرد.
رنگ برگها سبز تیره یا سبز و سفید در لبههاست و بریدگیهایی در کنارههای خود دارند و رشد آن سریع است.
ساقه این نوع گیاه دائمی بوده و از دیوار و فنس بالا میرود و لذا برای پوشاندن این مناطق ایده بسیار خوبی است.
گونههای این گیاه به گروههای سمی، تزئینی و پرورشی تقسیم میگردند.
و برگهای آنها را میتوان جلوی آفتاب خشک کرد.
تا برای تحریک کبد و کیسه صفرا، ترمیم زخم عمقی و پاکسازی سطح کف پا از پوستهای مرده استفاده شود
برگهای این گیاه پس از بلوغ تیرهتر و ضخیمتر شده و بسته به نوع گونه گیاه از سبز تیره تا ترکیب سبز و زرد متغیر خواهد بود.
این گیاه دارای مقاومت بالایی نسبت به شرایط محیطی است و با توجه به مقاومت بالای خود میتوان آن را یکی از گیاهان سازگار با شرایط سخت محیطی دانست.
در اوایل شاید متوجه شوید که رشد خیلی کندی دارد و حی نوع ابلق از نوع سبز هم رشد کمتری دارد اما به مرور سرعت آن زیاد میگردد.
گلدهی آن از اوایل پاییز شروع شده و در اواسط آن متوقف میشود که نیمه کروی شکل هستند و بویی که از خود متصاعد میکنند شبیه به عسل است.
البته توجه داشته باشید که گلدهی آن از سن ۵ تا ۱۰ سالگی به بعد شروع میشود.
شرایط نگهداری گیاه پاپیتال
در این قسمت به بررسی شرایط مختلف نگهداری گیاه پاپیتال میپردازیم تا با فراهم کردن شرایط بهینه، شاهد رشد خوب آن باشید:
نور
برای دریافت نور بهتر است که این گیاه در محیطی قرار بگیرد که چند ساعت نور مستقیم آفتاب را بگیرد پس محیط بیرون برای آن مناسبتر از محیطهای داخلی حتی با نورگیری خوب است.
نوع ابلق این گیاه نیز نسبت به نوع سبز نور بیشتری نیاز دارد در غیر این صورت دچار ریزش شده و برگهای آن سبز میشود.
توجه داشته باشید که در ظهرهای بسیار گرم تابستان باید مراقب نور مستقیم خورشید باشید در غیر این صورت برگهای آن میسوزند و رنگیزه کلروفیل خود را از دست میدهند.
رطوبت
فاکتور بعدی که باید در نگهداری از پاپیتال رعایت کنید، تنظیم رطوبت است.
همانطور که گفتیم این گیاه به رطوبت علاقه دارد و معمولا درجه رطوبت بین ۵۰ تا ۷۰% بهترین گزینه است.
برای اینکه بتوانید رطوبت آن را تأمین کنید باید از همان روش سینی آب و سنگریزه استفاده نمایید که به حالت جزیرهای هم معروف است.
تا با تبخیر آب داخل سینی، رطوبت مورد نیاز گیاه تأمین شود.
ضمنا غبارپاشی هفتهای یکبار در زمستان و هفتهای ۲ بار در تابستان برای حفظ رطوبت نیاز است
آبیاری
چند نکته در مورد آبیاری گیاه پاپیتال وجود دارند که باید به آن دقت داشته باشید.
این گیاه رطوبترا دوست دارد اما تا حدی هم به خشکی مقاوم است.
البته نباید میزان تحمل خشکی از نظر زمانی زیاد شود چون رنگ برگها تیره خواهد شد.
از طرفی هم با آبیاری بیش از حد یا حالت غرقابی گیاه شما پوسیدگی ریشه پیدا خواهد کرد و مستعد بیماریهای قارچی خواهد شد.
پس بهترین کار این است که در هر بار آبیاری ابتدا خاک آن را چک کنید و تنها در صورتی که خاک آن خشک بود اقدام به آبیاری مجدد کنید.
توصیه شده در فصلهای گرم از آبپاشی روی برگها جلوگیری کنید تا دچار سوختگی نشوند.
و اگر در گلدان نگهداری میکنید از سینی آب و سنگریزه استفاده کنید تا کف گلدان که گیاه را در خود دارد مستقیما با آب در تماس نباشد.
و در اثر زمان با تبخیر آب داخل آن رطوبت گیاه تأمین شود.
ضمنا به خاطر داشته باشید که در فصلهای سرد سال، آبیاری باید هفتهای یکبار و در فصلهای گرم سال آبیاری باید هفتهای ۲ بار باشد.
آبیاری گیاه پاپیتال باید با دقت انجام شود.
دما
یکی از موارد مهم دیگر در نگهداری پاپیتال توجه به دمایی است که آن را نگهداری میکنید.
به طور کلی این گیاه نیاز به دمای معتدل مثلا از ۸ تا نهایتا ۲۵ درجه نیاز دارد.
در فصلهای گرم تابستان چنانچه داخل گلدان کاشتهاید آن را به داخل منزل آورده و در سایه نگهداری کنید.
در زمستانهای بسیار سرد هم به داخل خانه منتقل کنید.
و چنانچه در باغچه کاشتهاید و امکان جابجایی آن وجود ندارد روی آن را با کیسه بپوشانید و با چند سوراخ تهویه برای گیاه برقرار کنید.
ضمنا برای تابستان هم باید پاپیتال را در شب غبارپاشی کنید.
خاک
برای هر گیاهی باید از خاک مناسب استفاده کرد و گیاه پاپیتال هم از این قاعده مستثنی نیست.
نکته مثبت تهیه خاک برای پاپیتال این است که سختگیری زیادی ندارد و در خاکهای مختلف رشد میکند.
اما طبیعتا برای رشد بهینه و سریعتر باید شرایط متفاوتی رقم بزنید.
به همین دلیل توصیه میشود که خاک گیاه را سبک و غنی از مواد غذایی انتخاب کنید.
و در نتیجه اضافه کردن شن یا پیت ماس میتواند گزینه خوبی باشد.
زهکشی خوبی نیز باید برای خاک فراهم شود چون به شرایط غرقابی بسیار حساس است.
سعی کنید خاک آن را بین pH معادل با ۶ تا ۷ که خنثی محسوب میشود نگه دارید ولی در صورتی که کمی قلیایی شود مشکلی پیش نخواهد آمد.
با انتخاب خاک مناسب شرایط بهینه رشد گیاه پاپیتال را فراهم کنید.
کوددهی
برای کوددهی توجه داشته باشید که گیاه پاپیتال در فصل رشد یعنی بهار و تابستان (اواخر شهریور) نیاز به دریافت کود دارد.
که کودهای نیتروژنی در اولویت هستند که بسته به نوع کود ماهی یکبار یا هر ماه دو دفعه باید کوددهی انجام دهید.
اگر هم از کود هوشمند استفاده میکنید باید دقیقا طبق دستورالعمل شرکت سازنده پیش بروید.
توجه داشته باشید که کوددهی زیاد نه تنها سودی ندارد بلکه رنگ برگها تغییر کرده و نمونههای ابلق به سبز تبدیل میشوند.
نوع کودی که استفاده میکنید نباید pH خاک را اسیدیته یا قلیایی کند!
ضمنا اگر از شرایط هیدروپونیک استفاده میکنید (کشت گیاه در آب حاوی مواد مغذی به جای خاک) باید از قطره بامبو به جای کوددهی استفاده نمود.
نکته بسیار مهم دیگر این است که موقع کوددهی پاپیتال، زمان آن باید در حین آبیاری یا بهتر از آن بعد از آبیاری باشد.
چون معمولا آبیاری گیاه پس از کود پاشیدن باعث شسته شدن کود میگردد با این حال منع خاصی وجود ندارد.
هرس
هرس کردن گیاه پاپیتال نیز دارای نکاتی است که برای رشد بهتر و سریعتر آن الزامی است.
به عنوان مثال اگر گیاه شما جوان است، باید ساقه و شاخهای که ضعیف شده را قطع کنید تا رویش قوی آن حفظ گردد.
و بعد از اینکه رشد آن پیوسته شد و اصطلاحا گیاه تثبیت شد، سر شاخه زنی آن کافیست.
حتما توصیه شده که هنگام حذف شاخه و ساقههای ضعیف، تا جایی که به ساقههای ۴ تا ۵ ساله میرسید ادامه نداده و آنها را قطع نکنید.
چون هر چقدر سن گیاه بالاتر میرود تجدید بافتهای قطع شده کندتر میشود.
اگر گونهای که در اختیار دارید دارای برگهای ابلق باشد، شاخههایی که برگ سبز دارند را باید فورا قطع کنید.
چون در غیر این صورت به سرعت غالب میشوند و اثری از برگهای ابلق نخواهید دید.
برای جوانسازی هم میتوانید تقریبا هر ۳ یا ۴ سال یکبار گیاه را کاملا هرس کنید.
تعویض گلدان
گلدان گیاه پاپیتال در مرحله رشد را باید سالی دوبار برای دو سال اول تعویض نمود.
اگر سن گیاه نیز از ۳ سال گذشته، باید در فصل بهار گلدان آن را تغییر دهید.
در صورتی که در باغچه کاشتهاید و سنگینی آن زیاد است باید تجدید خاک انجام دهید.
و برای این کار باید تا عمق بین ۵ تا ۷ سانتیمتری خاک گیاه را تعویض کنید.
توجه داشته باشید که تعویض زودتر از این هنگام هیچ ضرورتی ندارد و فقط هزینه اضافی است.
نحوه تکثیر گیاه پاپیتال
گیاه پاپیتال را میتوانید به دو شکل تکثیر کنید:
روش اول از طریق قلمه زنی ساقه است.
که بهترین زمان آن هم در بهار و تابستان است چون ریشه زایی در این فصل سرعت بیشتری داشته.
و قلمههای تهیه شده را میتوانید در خاک مرطوب بگذارید و با جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید شرایط بهینه برای تکثیر فراهم سازید.
روش دو قلمه گیری که فصل خاصی ندارد.
اما اگر به دنبال انتخاب بهترین زمان ممکن هستید اواخر مرداد تا اواخر مهر را انتخاب کنید و شروع به تهیه قلمه کنید.
و سپس آن را در جایی که به دور از نور مستقیم خورشید ولی گرم در ترکیب ماسه و پیت قرار دهید و بین ۴ تا ۶ هفته هم زمان بدهید.
در طی این مدت زمان گیاه شروع به ریشه دهی خواهد کرد.
پس از آن بین پاییز تا بهار فرصت دارید تا به زمین اصلی انتقال دهید.
توجه داشته باشید که اگر گیاه پاپیتال را از اواسط بهار تا اواخر تابستان، ترجیحا بهار، تکثیر کنید مقاومت بیشتری خواهد داشت.
برای قلمه گیری کافیست از ساقههای رونده، قلمههای ساقه یا انتهایی جدا کرده و در گلدان مناسب که در آن کمپوست بذر قرار دارد بکارید.
توجه داشته باشید که طول قلمهها از ۱۲ سانتیمتر بیشتر و از ۱۰ سانتیمتر کمتر نباشد.
خاک باید در طی این مدت مرطوب باشد و روی قلمهها پوشیده شده باشند تا بعد از ۴ تا ۶ هفته ریشه دهی کامل شود.
پس از آن برای رشد گیاه و جوانهها باید همان شرایطی که توضیح دادیم را رعایت کنید تا گیاه شما رشد بهینه و متعادلی داشته باشد.
مشکلات پاپیتال و راه های درمان
مشابه هر نوع گیاه دیگری نیز ممکن است گیاه پاپیتال هم دچار آفات یا مشکلاتی شود.
که با اطلاع داشتن از این موارد میتوانید در اسرع وقت اقدام به رفع آنها کنید.
شته و کنه:
کنهها مخصوصا از نوع عنکبوتی از قدیمیترین و رایجترین آفات این نوع گیاهان محسوب میشوند.
و برای کشتن آنها باید از حشره کش شیمیایی یا صابونهای مخصوص دفع آفات استفاده نمایید.
لکه برگ باکتریایی:
این حالت که با نمایان شدن لکههای قهوهای یا سیاه بر روی برگ قابل تشخیص است توسط باکتری زانتانوماس کامپِستریس ایجاد میگردد.
که اگر به موقع رفع نشود ساقهها را هم از بین میبرد.
لذا توصیه شده که در این شرایط برگ و قسمتهای از بین رفته را کاملا جدا کرده.
و روی بخشهای باقیمانده گیاه را به کمک محلول مخصوص (نسبت ۱:۱۰ سرکه و آب) اسپری کنید.
پوسیدگی ریشه:
این حالت توسط قارچ Rhizoctonia ایجاد شده.
و هنگامی که خاک گیاه بیش از حد مرطوب و گرم باشد یا ریشه در حالت غرقابی قرار گرفته باشد، شرایط برای رشد این قارچ فراهم شده.
و ریشه دچار پوسیدگی میگردد.
جهت رفع این حالت باید بخش های از بین رفته را حذف کرد و باقیمانده گیاه را با تری فلومیزول (Triflumizole) پاکسازی کنید.
کنه ریز قرمز:
در شرایطی که محیط نگهداری پاپیتال گرم و خشک باشد، این کنه رشد کرده و سطح زیرین برگها حالت تار عنکبوتی به خود میگیرد.
هر ۱۴ روز یکبار باید کنه کش استفاده کنید و غبارپاشی نیز انجام دهید.
پریدگی رنگ برگ ها و سفید شدن آنها:
معمولا اگر نورخیلی شدید بوده باشد یا در تاریکی بیش از حد قرار بگیرد چنین اتفاقی خواهد افتاد.
برای رفع آن شرایط را برعکس کرده و هر ۲ هفته یکبار نیز با مواد مصنوعی تغذیه گیاه، مواد گیاهی مکمل به آن برسانید.
چروک و خشک شدن برگهای پاپیتال:
باید گیاه را به جای خنک ببرید.
ظاهر شدن لکههای نقرهای روی برگ:
سمپاشی گیاه الزامی است و باید هر ۱۴ روز یکبار انجام گیرد که بیشتر مواقع عامل آن قارچی است.
پس تهویه هوا را چک کنید.
دفرمه شدن برگها و وجود حشرات سبز:
از آفاتی است که کمتر رخ میدهد اما در صورت مشاهده با حشره کش آنها را از بین ببرید.
قهوهای شدن نوک برگها:
بیش از حد به گیاه خشکی دادهاید و به محض خشک شدن خاک به آن آب ندادهاید.
اگر چند روز از این حالت میگذرد بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه باید گیاه را داخل آب قرار دهید تا ریشه حالت غرقابی بگیرند.
با این کار تشنگی گیاه رفع میشود.
سیاه شدن برگهای پاپیتال:
در شرایطی که خاک گلدان یا محل کشت گیاه پاپیتال زهکشی خوبی نداشته باشد، حالت باتلاقی به خود میگیرد.
به همین دلیل توصیه کردیم تا خاک گیاه خشک نشده مجددا آبیاری نکنید.